Lịch sử của nuôi cấy mô tế bào thực vật đã có từ lâu và mang một ý nghĩa quan trọng trong lịch sử phát triển sinh học. Điều này vẫn đúng cho đến ngày nay. Hiện nay, từ những thành tựu của công nghệ sinh học trong nuôi cấy mô tế bào có thể ứng dụng rất nhiều vào lĩnh vực nghiên cứu cũng như ứng dụng: Nhân nhanh vô tính các giống cây quý; Cải thiện giống cây trồng bằng nuôi cấy đỉnh sinh trưởng; Tạo dòng đơn bội từ nuôi cấy bao phấn và nuôi cấy tế bào hạt phấn; Khắc phục lai xa bằng cách thụ phấn trong ống nghiệm nhờ kĩ thuật nuôi cấy phôi; Lai vô tính còn gọi là dung nạp tế bào trần (Protoplast); Cải thiện cây vi nhân giống bằng công nghệ Quang tự dưỡng; Sản xuất sinh khối có giá trị để thu nhận hoạt chất sinh học; Tạo giống cây trồng mới bằng kĩ thuật chuyển gen.
Phòng Công nghệ Tế Bào Thực vật – Viện Sinh Học Nhiệt Đới có trên 35 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nghiên cứu nuôi cấy mô tế bào thực vật. Hiện nay cùng với trang thiết bị Phòng Thí Nghiệm Phía Nam về Công nghệ tế bào thực vật, Phòng Công nghệ Tế Bào Thực vật đang nỗ lực phát triển theo định hướng đã đề ra là: nghiên cứu cơ bản, ứng dụng và phát triển công nghệ thuộc các lĩnh vực khoa học như sinh lý, hoá sinh, công nghệ sinh học.